2019-2020 İSTATİSTİK BÖLÜMÜ İSTATİSTİKLERİ

İstatistik Hakkında

İstatistik Ne Demek?

İstatistik kelimesinin kökeni hakkında iki farklı görüş bulunuyor. Birincisi Latincede “durum” ya da “vaziyet” anlamında kullanılan “status” kökünden geldiğini iddia ediyor. İkinci görüş ise “stato” kökeninden gelen ve İtalyanca da devlet anlamına gelen ”istatista” kelimesinden türediğini savunuyor. Hangi kökenden gelirse gelsin önemli olan, istatistiğin eski bir geçmişe sahip olduğunun farkında olmaktır.

Günlük faaliyetlerimizi yerine getirirken etrafımızda gerçekleşen olaylara duyarsız kalamayız. Örneğin, ay sonu sizin hakkınızda yapılan bir performans değerlendirmesinin sonucu nasıl olacaktır? Ya da trafik kurallarına uyma ile eğitim arasında nasıl bir ilişki var? Dünya üzerindeki nüfus oranının her yıl Türkiye nüfusu kadar artmasının iklim ve çevre üzerindeki etkileri nelerdir? 

Bu ve buna benzer birçok sorunun cevabını rakamsal değerlere dayanan matematiksel modellerle öğreniriz. İşte istatistiğin önemi tam olarak cevabını bilmediğimiz ya da hiç bilgi sahibi olmadığımız sorulara güvenilir yanıt arama sürecidir. İstatistiğin amacı, herhangi bir olgu ve olayın, rakamsal özelliklerini anlayarak elde edilen verileri sınıflandırmak ve kıyaslamaktır. Böylece herkesin anlayacağı hale getirmektir.

İstatistiğin Yanlış Kullanılması

İstatistiğin yanlış kullanılması güç fark edilen ama çok ciddi tanımlama ve açıklama hataları ortaya çıkarabilir. Bu hatalar ciddidir çünkü ortaya yıkıcı hatalı kararlar çıkabilir. Örneğin sosyal siyaset, doktorluk ve tıp uygulamaları, köprüler gibi yapılar için yapısal güvenilirlik için veriler hep istatistiğin hatasız uygun şekilde kullanılmasına dayanır.

İstatistik doğru olarak uygulansa bile bu konu üzerinde pek az bilgi ve tecrübesi olanların istatistiksel sonuç çıkarımlarını yorumlayıp açıklaması çok zor olabilir. Veri setindeki bir trendin istatistiksel anlamlılığının (yani trendin bir örneklemde her ne kadar rastgele değişim tarafından ortaya çıkacağını açıklanabileceğinin) incelenmesi, bu anlamlılık kavramının sezgi yoluyla ortaya çıkmasıyla aynı olabildiği gibi, çok kere de değişiktir. Bu demektir ki sezgiye dayanan çıkarımlar uygun olmayan kararlara yol açabilir. Kişilerin istatistiksel cahilliğinden ayrılıp günlük yaşamlarında veriler ve enformasyon ile uygun şeklide uğraşmaları için yeterli derecede istatistiksel beceriye sahip olmaları (ve yeter derecede kuşkulu olmaları) için hiç olmazsa düşük bir seviyede istatistik eğitiminden geçmeleri ve istatistiksel okur-yazarlık niteliği kazanmaları gerekir.

İstatistik bilgisinin hatalı ve yanlış kullanıldığına dair epeyce geniş bir algı bulunmaktadır. Bu yetmezmiş gibi, çok kere yapılan hataların ve yanlış kullanılmanın bilinçli ve kasıtlı yapıldığı hissi doğmaktadır. Hatalı analiz sonucu alınan kararın istatistiksel sonuçları sunan kişiye yarar sağlayabilmesi imkânı olduğu bilinmektedir. Bir 19. yüzyıl İngiliz başbakanı olan Benjamin Disraeli‘ye atıf edilen “Üç türlü yalan bulunmaktadır: yalanlar, lanetli yalanlar ve istatistikler.” cümlesi nerede ise atasözü gibi kullanılmaktadır. Amerikan Harvard Üniversitesi Başkanı “Lawrence Lovell” 1909’da istatistik “börek gibidir ve ancak kimin tarafından yapıldığı bilinirse ve içindekilerden insan emin olabilirse o zaman tatmin edicidir” sözleri de bu kasıtlı bilinçli istatistik hatası yapma algısına biraz daha açıklama katar.

 

İstatistik Uzmanı Kimdir?

İstatistik uzmanı, firmanın dönemsel performans verilerini analiz eden ve bu analizler üzerinden rapor ve sunum hazırlayan, prim kazanımları tespitinde hesaplamalar yapan kişidir. İstatistik uzmanı, şirketin dönemsel performansını en iyi biçimde takip eden ve verileri düzenleyen kişilere verilen mesleki bir unvandır. Şirketin dönemsel olarak performans verilerinin analizini yapan kişilere istatistik uzmanı denir. Bu analizler sonucu şirketin hangi alanlarda daha başarılı olduğunu hangi alanlarda ise yetersiz kaldığını tespit ederler. Bu analiz sonuçlarını da rapor halinde sunum olarak hazırlayıp üst yönetime sunarlar.

İstatistik Uzmanının Görevleri Nedir?

İstatistik uzmanının en temel görevi şirketin performans verilerini analiz etmektir. Bunun yanı sıra istatistik uzmanlarının diğer görevleri ise şunlardan oluşur:

• Şirkette dönemsel (günlük, haftalık, aylık) raporlar hazırlamak ve bunlar üzerinde çıkarımlarda bulunmak,
• Bu raporları üst yöneticilerle paylaşmak,
• Şirket içerisindeki satış ekibini desteklemek,
• Şirketteki tüm departmanlar için raporlama ve analiz ihtiyaçlarını karşılamak,
• SPSS programını bilmek ve bu programla çalışmaları yürütmek,
• Analizler sonucu ortaya çıkarılan tasarımların uyumluluğunu kontrol etmek, test aşamasından geçirmek,
• Veri kalitesi için çalışmaları koordineli biçimde yürütmek,
• Teknolojik gelişmeleri yakından takip etmek,
• Diğer departmanlar ile sürekli iletişim halinde olarak uyumlu bir iş süreci devam ettirmek.

Kimler İstatistik Uzmanı Olabilir?

İstatistik uzmanı olabilmeniz için üniversitelerin 4 yıllık İstatistik, İşletme, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri Mühendisliği gibi bölümlerinden mezun olmanız gerekir. Bu bölümlerden başarıyla mezun olursanız çeşitli firmalarda istatistik uzmanı olarak görev alabilirsiniz.

İstatistik Uzmanı Olmak İçin Hangi Eğitimleri Almak Gerekir?

İstatistik uzmanı olmak için İşletme, İktisat, Kamu Yönetimi, Endüstri Mühendisliği gibi dört yıllık lisans bölümlerinden mezun olmak gerekir. Bu bölümlerde alacağınız en temel dersler ise İktisat, Genel Muhasebe, Olasılık ve İstatistik, Ticaret Hukuku, Genel İktisat, Lineer Cebir, İleri Programlama, Mühendislikte Olasılık, Mühendislik İstatistiği dersleridir. Bu bölümlerden mezun olarak çeşitli kurum ve kuruluşlarda istatistik uzmanı olarak görev yapabilirsiniz.

 

 

 

İstatistik Bölümü Mezunları Ne İş Yapar?

İstatistik programını bitirenlere “İstatistikçi” unvanı verilir.
İstatistikçi, kendince özel anlamı olan sayı ve sembollerle uğraşır.
Kullandığı semboller özel bir dile benzer, bu yolla karmaşık ilişkileri basite indirger.
Elde edilen sayısal verileri analiz ederek ilgilenilen sorunların çözümüne yarayacak çıkarsamalarda bulunur.

İstatistik Bölümü İş İmkanları Nedir?

İstatistik programı mezunları genellikle şu üç alanda çalışmaktadırlar.
Öğretim, araştırma ve uygulama.Bunlardan ilk ikisi genellikle kuramsal istatistik alanına girer ve bu alana ilgi duyanlar genellikle üniversitelerde öğretim elemanı olarak çalışabilirler.
Uygulamalı istatistikçiler sosyal ve politik bilimler, tıp, eğitim, doğal bilimler, endüstriyel faaliyetler vb. alanlarda sayısal verilerin toplanması, çözümlenmesi ve buna dayanarak geleceğe ilişkin tahminler yapılması ile ilgili konularda çalışırlar.
Endüstrileşme ve planlı kalkınma çabasında olan ülkemizde iyi yetişmiş istatistikçilere büyük ihtiyaç duyulmaktadır. Matematiksel kavramlar üzerinde düşünebilen ve bunu çevresindekilere aktarabilen kimseler için istatistik gelecek vadeden bir meslek olarak görülmektedir.

2019-2020 İSTATİSTİK BÖLÜMÜNÜN ÜNİVERSİTELERDEKİ YERİ

İstatistik bölümü lisans eğitimi 17 devlet üniversitesi, 1 vakıf üniversitesi olmak üzere toplam 18 üniversitede verilmektedir. Üniversitelerin illere göre dağılımı incelendiğinde ise %22,2 oranında Ankara ve İstanbul illerinde eşit dağılımın mevcut olduğu gözlenmektedir.

2019-2020 Eğitim Döneminde İstatistik Bölümüne Yerleşen Öğrencilerin Cinsiyete Göre Dağılımı

2019-2020 eğitim döneminde İstatistik Bölümüne 391 kadın, 586 erkek olmak üzere toplam 977 öğrenci yerleşmiştir. Öğrencilerin %60’ının erkek, %40’ının kadın olduğu gözlenmektedir.

2019-2020 Eğitim Döneminde İstatistik Bölümüne Yerleşen Öğrencilerin Üniversitelere Göre Dağılımı

977 öğrencinin üniversitelere göre dağılımı incelendiğinde %9,52’sinin Hacettepe Üniversitesi’ne, %8,39’unun Gazi Üniversitesi’ne, Ege Üniversitesi’ne ve Yıldız Teknik Üniversitesi’ne, %7,37’sinin Dokuz Eylül Üniversitesi’ne, %6,86’sının Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’ne, %6,35’inin Marmara Üniversitesi’ne, Eskişehir Teknik Üniversitesi’ne, Orta Doğu Teknik Üniversitesi’ne ve Ankara Üniversitesi’ne yerleştiği görülmektedir. Üniversite dağılımında ise en az paya sahip olan üniversitelerin %2,15 oranında Süleyman Demirel Üniversitesi olduğu, %2,35 oranında İstanbul Ticaret Üniversitesi olduğu gözlenmektedir.

2019-2020 Eğitim Döneminde İstatistik Bölümünde Okuyan Toplam Öğrencilerin Cinsiyete Göre Dağılımı

2019-2020 seneleri arasında Türkiye’de İstatistik Bölümü’nde lisans öğrenimi gören toplam 5542 öğrenci bulunmaktadır. Öğrencilerin %58,0’ının erkek, %42,0’ının kadın olduğu gözlenmektedir.

2019-2020 Eğitim Döneminde İstatistik Bölümünde Okuyan Toplam Öğrencilerin Üniversitelere Göre Dağılımı

2019-2020 seneleri arasında Türkiye’de İstatistik Bölümü’nde lisans öğrenimi gören toplam 5542 öğrencinin %10,29’u Gazi Üniversitesi’nde, %9,82’si Hacettepe Üniversitesi’nde, %8,61’i Ege Üniversitesi’nde, %8,30’u Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nde, %8,17’si Yıldız Teknik Üniversitesi’nde ağırlıklı olarak eğitim görmekteyken %0,54 oranında Süleyman Demirel Üniversitesi ve İstanbul Ticaret Üniversitesi’nde de eğitim gördükleri gözlenmektedir.

2019-2020 Eğitim Döneminde İstatistik Bölümünde Mezun Olan Toplam Öğrencilerin Cinsiyete Göre Dağılımı

2019-2020 seneleri arasında Türkiye’de İstatistik Bölümü’nde lisans öğreniminden mezun olan toplam 588 öğrenci bulunmaktadır. Öğrencilerin %38,0’ının erkek, %62,0’ının kadın olduğu gözlenmektedir.

2019-2020 Eğitim Döneminde İstatistik Bölümünden Mezun Olan Toplam Öğrencilerin Üniversitelere Göre Dağılımı

2019-2020 seneleri arasında Türkiye’de İstatistik Bölümü’nde lisans öğreniminden mezun olan toplam 588 öğrencinin %15,14’ünün Hacettepe Üniversitesi’nden, %9,35’inin eşit oranda Yıldız Teknik ve Ankara Üniversitesi’nden, %9,18’inin Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden, %9,01’inin Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nden ağırlıklı olarak mezun oldukları gözlenmektedir.

2019-2020 seneleri arasında üniversitelerin İstatistik Bölümü’ne yerleşenlerin %60,0’ının erkek olmasıyla beraber mezun olanların %62,0’ının kadın olması ise dikkat çekmektedir.

Kaynak:YÖK Atlas